Diamanten hebben een waarde. Goud heeft waarde. Maar ochtenstond heeft ook goud in de mond, zeggen ze. Hoeveel is ochtendstond u dan waard?
Ja, s’ochtends ben ik fris en vrolijk.
Voor mij een prima begin van de dag. Ik voel dat ik de dag aan kan. Ja, dat is een gevoelswaarde, zult u zeggen. Kostbaar voor een mens en niet in geld uit te drukken. Of u bent een avondmens, dan heeft ochtendstond geen waarde voor u. Wat voor de een waardevol is, is voor de ander waardeloos. Wat vind ik van waarde? En wat vind jij? En wat vinden wij van waarde? Welke waarden delen wij?
Bronnen van de waarden
De waarden van onze huidige westerse samenleving komen uit verschillende bronnen:
De belangrijkste Christelijke waarde (Bijbel) is ‘naastenliefde’. Voor Joden (Thora) is ‘rechtvaardigheid’ de belangrijkste waarde. Voor Islamieten (Koran) is dat ‘overgave’. Liberalen vinden ‘vrijheid’ het voornaamste. Calvinistische waarden zijn: ‘matigheid’, ‘arbeidsethos’, ‘dienende verantwoordelijkheid’. En bij Humanistische waarden gaat het om ‘gelijkwaardigheid’ tussen mensen, ‘verantwoordelijkheid’ voor je eigen leven en dat van anderen in de samenleving en om het ‘recht om vorm te geven aan je eigen leven’ (de regie hebben over heel je leven).En de sociaal-democratie gaat voor ‘bestaanszekerheid’, ‘ontwikkeling van individu en samenleving’, ‘goed werk voor iedereen’. Waar het om draait bij de sociaal democraten is dat mensen greep op hun leven hebben. Als u dit rijtje leest herkent u zeker ook wat voor u van waarde is en waar die waarde vandaan komt.
Vasten een waarde voor u?
In onze geseculeerde westerse wereld is ‘vasten’ als waarde verbleekt geraakt. Maar we hebben kennis gemaakt met de Ramadan, de Islamitische vastentijd. En dat vernieuwt weer onze kijk op ‘vasten’. Want ja, ‘vasten’ is ook een begrip uit onze Katholieke erfenis. U weet nog wel: De basisgedachte van het vasten is, dat je er gedurende deze periode voor kiest om in een bepaald gebied van je leven ‘nee’ te zeggen en echt even te laten of te minderen. Door dit te doen, beland je in situaties waarin je je bewust wordt van je eigen patronen en hoe je omgaat met spanning en waardering. Is ‘vasten’ op welke manier dan ook weer een waarde in u leven geworden?
Kijk wat vasten bewerkt:
Het geneest de zieken,
Verdroogt de overtollige lichaamsvochten,
Verdrijft de boze geesten,
Verjaagt de verkeerde gedachten,
Zuivert het hart….
Een grote kracht is het vasten,
En het geeft hoge resultaten.
Anthanasius, kerkvader
Vasten is stilstaan bij…?
Is ‘vastentijd’niet een tijd om bewust stil te staan bij jezelf, de zin van je leven, jouw plaats hier en nu? Een tijd om te kijken naar je innerlijke evenwicht? Je verbondenheid met jouw wereld, onze wereld? Paul Verhaeghe, psycholoog en psychoanaliticus heeft in Trouw van 8 februari jl. het gehad in een interview over zin van het leven en zingeving. Hij is in de laatste 30 jaar van mening veranderd. Hij zegt: “30 jaar geden zei ik:…zeur niet en zorg zelf voor je zingeving. Nu besef ik dat dat eigenlijk niet kan. Zingeving is iets wat je met anderen doet.” En iets verder zegt hij: “ We beseffen te weinig dat zingeving iets is dat we samen doen, met minstens drie mensen, die zich inzetten voor een bepaald doel……Waarover het ook gaat: zonder gemeenschappelijk doel geen zinverlening”. Een gemeenschappelijk doel? Is dat samen waarden delen? Is vastentijd dus niet alleen een tijd om bij jezelf stilstaan, maar ook een tijd om bij elkaar stil te staan. Bij onze wereld? Laten we dat doen, stilstaan bij wat voor ons van waarde is… en dat delen.
Vasten:
Je isolement doorbreken
levensdraden aanhalen
weer aarden in de levenskring
breuken van onrecht overbruggen
grenzen verbreken
zielsgenoten worden
en je verankeren
in het stille, onuitsprekelijke mysterie.
Het verbond vernieuwen
met wat je niet loslaten mag.
Kathleen Boedt